سولانا(solana)

مقدمه

سولانا(solana) یک اکوسیستم بلاک چین و ارز دیجیتال بسیار محبوب است. چیزی که سولانا را از سایر دارایی های دیجیتال متمایز می کند، برنامه های کاربردی در دنیای واقعی و مقیاس پذیری ذاتی است. سولانا به عنوان یکی از سریع ترین بلاک چین های موجود، از نظر تئوری می تواند میزبان پروژه هایی در مقیاس بسیار بزرگتر در مقایسه با شبکه های دیگر مانند اتریوم و کاردانو باشد. اما آیا سرمایه گذاری روی آن گزینه ی خوبی است؟ در این مقاله توضیح می‌دهیم که سولانا چیست، چگونه کار می‌کند، مزایا و معایب آن چیست، از کجا می‌توان سولانا را خرید و آیا سرمایه‌گذاری مناسبی برای آینده است یا خیر.

سولانا چیست؟

سولانا یک شبکه بلاک چین منبع باز با قابلیت های قرارداد هوشمند و به ویژه سرعت تراکنش های سریع است. از زمانی که سولانا در سال 2017 راه اندازی شد، ارزش بازار و منافع عمومی را افزایش داد و خود را به عنوان یکی از محبوب ترین ارزهای دیجیتال برای سرمایه گذاران تثبیت کرد. بسیاری از این موفقیت ها به پشتوانه توسعه برنامه های غیرمتمرکز (dApp) در پلتفرم آن به دست آمده است، زیرا سولانا میزبان طیف گسترده ای از بازارهای NFT و امکانات DeFi است.

مفهوم سولانا توسط آناتولی یاکوونکو متولد شد، او وایت پیپری را منتشر کرد که در آن یک فناوری جدید بلاک چین را نشان می داد که به تراکنش ها اجازه می دهد 10000 برابر سریعتر از پروتکل های بلاک چین دیگر مانند اتریوم عمل کنند.

موارد استفاده از سولانا

سولانا  برنامه های غیرمتمرکز بسیار سریعی را در یک بلاک چین منبع باز ارائه می دهد که می توانند توسط توسعه دهندگان و جامعه برای انواع موارد استفاده مختلف در دنیای واقعی استفاده شوند. دامنه dApp ها در سولانا بسیار زیاد است زیرا اکثر پروژه‌های روی شبکه بر روی سه حوزه اصلی متمرکز شده‌اند که شامل NFTs، بازارهای DeFi و پروتکل‌های کسب درآمد می شود. با این حال، این  تمام پتانسیل کامل سولانا  نیست و این شبکه قبلاً شاهد برنامه‌های کاربردی منحصربه‌فردی که روی زنجیره ساخته شده‌اند، مانند پلتفرم پخش غیرمتمرکز Audius، بوده است، 

مزایا و معایب سولانا چیست؟

سولانا یک پروژه قوی و معتبر است. با این حال، این امر مانع از دریافت انتقادات از پلتفرم نشده است و قبل از ارزیابی ارزش آن، باید نکات منفی سولانا را هم در نظر گرفت.

مزایا

• توکن های SOL تورم زدا هستند. توسعه دهندگان سولانا یک مکانیسم رایت را معرفی کرده اند که در آن هزینه های تراکنش از طریق SOL پرداخت می شود و سپس سوزانده می شود. این به جلوگیری از تورمی که سایر ارزهای دیجیتال تجربه می کنند، کمک می کند.
• سولانا از مکانیزم ترکیبی اجماع اثبات سهام/ اثبات تاریخ استفاده می کند که امکان خروجی تئوری 65000 تراکنش در ثانیه را فراهم می کند و که از بسیاری از تراکنش های دیگر را در این صنعت سریعتر است.
• سولانا منبع باز و عمومی است، به این معنی که تراکنش ها به راحتی قابل دسترسی و تغییر ناپذیر هستند.
• سولانا یکی از محبوب ترین ارزهای رمزنگاری شده موجود است و مشکلی با نقدینگی یا دسترسی ندارد.

معایب

• به عنوان یک شبکه متمرکز بر قرارداد هوشمند، پتانسیل ایجاد اشکال و نقص در استقرار قرارداد هوشمند وجود دارد.
• بلاک چین هنوز پتانسیل خود را برای بیش از 60 هزار تراکنش در ثانیه (TPS) با میانگین نرخ فعلی(1755 TPS) را تقریباً درک نکرده است. 
• تعداد زیادی dApp با عملکرد برتر در شبکه های رقیب، به ویژه اتریوم میزبانی می شوند.
• اگرچه سولانا عمومی و منبع باز است، بازخورد منفی به دلیل عدم تمرکز کامل دریافت کرده است.
• تمرکز سولانا بر سرعت ممکن است تمرکز آن بر امنیت را کاهش داده باشد. به عنوان مثال می توان به پل سولانا "The Wormhole" اشاره کرد که مورد حمله قرار گرفت و حدود 324 میلیون دلار از دست داد.

سولانا چگونه کار می کند؟

برای درک نحوه عملکرد سولانا، اولین قدم این است که بفهمید قرارداد هوشمند چیست. به زبان ساده، یک قرارداد هوشمند اساساً کدی است که روی بلاک چین ذخیره می شود و در صورت برآورده شدن شرایط خاص، به طور خودکار اجرا می شود. این فناوری، هسته ی برنامه های مالی غیرمتمرکز را تشکیل داده است. به لطف قراردادهای هوشمند است که کاربران سولانا می‌توانند نقدینگی را در یک بازارساز خودکار (AMM) فراهم کنند و SOL ‌های خود را استیک کنند یا   NFTهایشان را ایجاد کنند.

در مرحله بعد، ما باید به مکانیسم اجماع سولانا نگاه کنیم تا بفهمیم که چگونه تراکنش ها را اجرا می کند، ستون فقرات اقتصادی خود را ایمن می کند و از چنین توان عملیاتی چشمگیری پشتیبانی می کند. دو شاخه ی مهم برای این فناوری وجود دارد: اثبات سهام و اثبات تاریخچه.

• اثبات سهام(Proof-of-stake : PoS)

در پروتکل اثبات سهام، اعتبار سنج ها به جای ماینرها وجود دارند. اعتبار سنج ها اساساً بخشی از SOL را در یک گره یا یک کپی از بلاک چین در رایانه خود قفل می کنند. به جای حل یک معمای پیچیده ریاضی مانند ماینرها، اعتبار سنج ها به صورت الگوریتمی برای اجرای قراردادهای هوشمند بسته به معیارهایی مانند اندازه سهام، زمان کارکرد سرور و غیره انتخاب می شوند. اعتبار دهندگان برای خدمات خود از طریق بازده درصدی سالانه (APY) که دقیقاً مانند نرخ بهره عمل می کند، پاداش دریافت می کنند. جوایز استیکینگ معمولاً با همان SOL پرداخت می شود. در آپریل 2022، سولانا بزرگترین کوین با پروتکل PoS است و به یکی از بهترین سکه‌های موجود در بازار تبدیل شده است.

• اثبات تاریخچه (Proof-of-history: PoH)

 یک مفهوم نسبتاً جدید در دنیای ارزهای دیجیتال است و شبکه های کمی که از این فناوری استفاده کرده اند. این پروتکل کمی پیچیده تر از اثبات سهام است، اما به زبان ساده دقیقاً همان چیزی است که به نظر می رسد؛ اثبات تاریخچه. اعتبار سنج هایی که یک گره را اجرا می‌کنند، هر کدام ساعت داخلی خود را دارند و می‌توانند تراکنش‌ها را بدون نیاز به تأیید آن توسط اعتبار‌دهنده‌های دیگر، تأیید کنند. هر تراکنش، گذشته و آینده، دارای مهر زمانی خاص خود است که فوراً قابل تأیید است. این بدان معنی است که هر گره می داند که چه زمانی باید قراردادی را بدون تکیه بر اطلاعات سایر گره ها مستقر کند. مزیت PoH زمان تراکنش بسیار سریع‌تر از اثبات سهام است.

توکن های SOL  و کاربرد آن

توکن SOL ابزار اصلی شبکه سولانا است. SOL شالوده اقتصادی کل اکوسیستم را برای توسعه و مشارکت در dApps مبتنی بر سولانا تشکیل می دهد. از دیگر کاربردهای آن می توان به کسب پاداش از استیکینگ و پرداخت هزینه تراکنش در شبکه اشاره کرد.در موارد زیر به بررسی نقش و کاربرد SOL در اکوسیستم سولانا میپردازیم.

• استیکینگ برای کسب SOL

اثبات سهام یک تابع جدایی ناپذیر از بلاک چین سولانا است. بدون توکن های SOL که در شبکه قفل شده باشند، تراکنش ها نه تنها غیرمتمرکز نمی شوند، بلکه اصلا کار نمی کنند. اعتبارسنج‌ها در واقع نیازی به داشتن یک حداقل مقدار SOL ندارند، با این حال تخمین زده می‌شود که تقریبا باید 5 هزار SOL برای استیکنگ داشته باشند تا بهینه کار کنند. این به این دلیل است که تأیید کنندگان باید برای رای دادن در هر دوره هزینه کنند، که معادل حدود 3 SOL در هر دو روز است. نمایندگان می‌توانند SOL خود را به یک اعتبارسنج متعهد کنند و بدون نیاز به قدرت فناوری و محاسباتی برای اجرای یک گره، از مزایای آن بهره ببرند. در عوض، اعتبار سنج ها معمولاً حدود 10٪ کمیسیون (که در اصل یک کارمزد است)، دریافت می کنند.

• یک ارز برای برنامه های غیر متمرکز

SOL معمولاً به عنوان ارز اصلی برای dApp هایی که در شبکه سولانا توسعه داده می شوند، استفاده می شود که به SOL طیف گسترده ای از عملکردها را به عنوان یک رسانه مبادله می دهد. از جمله این عملکردها می توان به مشارکت در پروتکل های DeFi، خرید موارد NFT درون بازی اشاره کرد. سازندگان dApp همچنین باید از SOL برای راه اندازی برنامه های خود در اکوسیستم سولانا استفاده کنند.

• پرداخت هزینه تراکنش

SOL برای پرداخت هزینه های تراکنش در شبکه یا همان کارمزدی که معمولاً به آن gas می گویند نیز استفاده می شود. بسیاری از افراد ممکن است با gas در اتریوم آشنا باشند، همان کارمزد تراکنش هایی که مقدار آن به دلیل ازدحام شبکه به راحتی می تواند به سه رقم افزایش یابد. در مقابل، سولانا مشکلات مقیاس پذیری یکسانی را تجربه نمی کند و بنابراین هزینه های تراکنش بسیار پایینی را دریافت می کند. اگرچه قیمت در موارد خاص متفاوت است، اما هزینه ی gas سولانا اغلب کمتر از یک سنت در هر معامله است.

آیا سولانا برای سرمایه گذاری خوب است؟

سولانا به یکی از محبوب ترین رمزارزها برای علاقه مندان به بلاک چین تبدیل شده است. جامعه پر رونق آن همراه با عملکرد تاریخی قوی، آن را در رده بالای دارایی‌های ارز دیجیتال بالقوه قرار می‌دهد. بلاک چین آن هم به دلیل سرعت تراکنش چشمگیر و هم به دلیل چارچوب ارزان و کارآمد dApp برای توسعه دهندگان، به طور مداوم تقاضای بالایی دارد.

در 12 ماه گذشته، قیمت SOL از 19 دلار به حداکثر مقدار تاریخی خود یعنی 259 دلار در نوامبر 2021 رسیده است. ارزش کنونی آن در زمان نگارش این متن در حدود 100 دلار است و این معادل 531 درصد افزایش در ارزش در بازه ی زمانی یکسال گذشته است. در همین دوره زمانی، سولانا عملکرد بسیار خوبی نسبت به رقبای محبوب و دارای قابلیت قرارداد هوشمند خود مانند اتریوم، کاردانو و پولکادوت داشته است. در حالی که سولانا از لحاظ تئوری یکی از بهترین گزینه ها برای سرمایه‌گذاری‌های ارز دیجیتال است، چند عامل وجود دارد که می‌تواند این صعود را متوقف کند. برای سرمایه گذاری روی آن باید موارد زیر را در نظر بگیرید.

• رقابت

 سولانا در بخش نسبتاً متراکم بازار کریپتو یعنی DeFi رقابت می کند. برنامه های غیرمتمرکز، NFT ها و متاورس اخیراً مد شده اند و بخش بزرگی از پروژه های جدید بلاک چین را تشکیل می دهند. شبکه‌های قرارداد هوشمند مانند Avalanche (AVAX) و Terra (Luna) رشد مشابهی با سولانا را تجربه کرده‌اند و احتمالاً رقبای کلیدی آن در نبرد برای برتری DeFi خواهند بود. اتریوم را نیز نباید فراموش کنیم. اگرچه اتر به سرعت سایر پلتفرم های قراردادهای هوشمند رشد نکرده است، اما همچنان بالاترین ارزش بازار را در بین بلاک چین های DeFi حفظ کرده و تاج و تختی دارد که به سختی می توان آن را غصب کرد.

• توسعه dApp

اگرچه سولانا در حال پیشرفت است، اما اتریوم هنوز هم در مورد برنامه های غیرمتمرکز جایگاه برتی دارد. اکثر برنامه‌های محبوب و NFT ها در حال حاضر ؛ برای مثال Axie Infinity، Bored Ape Yacht Club و The Sandbox ؛ هنوز از شبکه اتریوم استفاده می‌کنند. سرمایه گذاران قبل از خرید SOL باید آگاه باشند که از چه برنامه هایی به بلاک چین سولانا می آیند و پتانسیل رشد آنها چگونه است.

چگونه در سولانا سرمایه گذاری کنیم؟

سولانا به طور مداوم در بین ده ارز دیجیتال برتر از نظر ارزش بازار قرار گرفته است و بنابراین به طور گسترده از طریق رسانه های مختلف قابل دسترسی است. بهترین راه های خرید سولانا عبارتند از:

• صرافی متمرکز (CEX)

صرافی های متمرکز احتمالاً محبوب ترین روش خرید هر ارز دیجیتال هستند. آنها از یک دفتر سفارش مرکزی (COB) که خریداران را با فروشندگان مطابقت می دهد، برای طیف گسترده ای از دارایی های دیجیتال استفاده می کنند. به طور معمول، CEX ها امکان تراکنش های فیات-کریپتو و کریپتو-کریپتو را فراهم می کنند. بیشتر این پلتفرم‌ها توسط نهادهای دولتی تنظیم می‌شوند و به تأیید هویت، صندوق‌های بیمه و سایر دستورالعمل‌های مالی محلی نیاز دارند. به عنوان مثال می توان به Binance، Kraken و Coinbase اشاره کرد.

• صرافی غیرمتمرکز (DEX)

 محبوبیت DEX در چند سال گذشته افزایش یافته است، زیرا کاربران کریپتو به دنبال به حداکثر رساندن ارزش سرمایه گذاری خود هستند. برخلاف CEX ها، DEX ها بر روی یک شبکه بلاک چین ساخته می شوند و تراکنش ها را با استفاده از قراردادهای هوشمند انجام می دهند که نیاز به واسطه (مثل دفترچه سفارش مرکزی) را از بین می برد. برای استفاده از DEX، باید یک کیف پول سازگار راه اندازی کنید و رمز ارز را در آن سپرده گذاری کنید تا با SOL مبادله کنید. از صرافی های غیرمتمرکز می توان به Uniswap، Solanax و Pancakeswap اشاره کرد.

• کارگزاران

 کارگزاران ارزهای دیجیتال به راحتی با صرافی های متمرکز اشتباه گرفته می شوند. تفاوت اصلی با صرافی این است که شما از فروشندگان دیگر خرید نمی کنید و طرف دیگر معامله همیشه توسط شرکت کارگزاری اداره می شود. کارگزاران ممکن است نسبت به سایر ابزارهای مبادله دارای مانع بیشتری برای ورود باشند، اما همیشه اینطور نیست.از کارگزاران فعال می توان به PayPal، eToro و Robinhood اشاره کرد.

• کیف پول

 تعدادی از کیف‌پول‌های اکوسیستم سولانا، از جملهPhantom  و Solflare ، به کاربران خود اجازه می‌دهند تا مستقیماً از طریق نرم‌افزارشان، این رمزارز را خریداری کنند. روش‌های پرداخت متفاوت است، اما شامل گزینه‌های معمولی مانند کارت نقدی، انتقال آنلاین و استفاده از سایر ارزهای دیجیتال است. شایان ذکر است که کیف پول‌ها اغلب کارمزد بیشتری نسبت به گزینه‌های قبلی مطرح شده برای خرید ارز دیجیتال دارند.

آیا سولانا کیف پول دارد؟

تعامل با اکوسیستم سولانا نیاز به استفاده از  یک کیف پول که از سولانا پشتیبانی می کند، دارد. این کیف پول می تواند به شکل سخت افزاری (یک دستگاه فیزیکی)، افزونه مرورگر، یا یک برنامه دسکتاپ یا موبایل باشد. این کیف پول یک جفت کلید ایجاد می کند. یک کلید عمومی برای تعامل با شبکه سولانا و دریافت تراکنش ها و یک کلید خصوصی است که برای امضای هر گونه تراکنش از  و به  کیف پول مالک استفاده می شود. کلید عمومی را می توان با هر کسی به اشتراک گذاشت و مانند یک شماره حساب در یک بانک سنتی کار می کند. برعکس، کلید خصوصی مانند رمز عبور حساب بانکی است و باید همیشه مخفی و ایمن باشد.

• همه ارزهای دیجیتال، از جمله SOL، در یک کیف پول پشتیبانی شده ذخیره می شوند. انواع مختلفی از کیف پول ها وجود دارد، اگرچه می توان آنها را به دو دسته اصلی تقسیم کرد: کیف پول گرم (هات ولت)و کیف پول سرد(کلد ولت).

به طور کلی، برای مبالغ بالا توصیه می شود سولانا را بین کلد ولت و هات ولت توزیع کنید تا امنیت و سهولت استفاده برای معاملات را به حداکثر برسانید. با این حال، این ممکن است برای اکثر سرمایه گذاران واقع بینانه نباشد. ساده ترین گزینه این است که وجوه خود را در کیف پول یک صرافی متمرکز مانند Binance، Coinbase، Crypto.com یا FTX ذخیره کنید.

• هات ولت

در اصل هر کیف پولی که به اینترنت متصل می شود هات ولت است که شامل نرم افزار، برنامه های افزودنی مرورگر یا برنامه های تلفن همراه می شود. هر ارز دیجیتالی که در صرافی نگهداری می کنید در واقع در یک هات ولت نیز ذخیره می شود. هات ولت ها راحتی فوق العاده ای را برای کاربران فراهم می کند، زیرا امکان دسترسی فوری به دارایی های رمزنگاری شما را در پلتفرم های مختلف فراهم می کند. با این حال، از آنجایی که آنها به اینترنت متصل هستند، به طور قابل توجهی در برابر هک ها و سوء استفاده ها آسیب پذیرتر هستند.

• کلد ولت

این کیف پول ها به عنوان هر کیف پول رمزنگاری؛ سخت افزاری یا نرم افزاری ؛ که به اینترنت متصل نیست تعریف می شود. این دسته از کیف‌پول‌ها استفاده ی راحت تر را  فدای امنیت بیشتر می‌کنند. نمونه های سخت افزاری این کیف پول ها معمولاً به شکل یک دستگاه USB فیزیکی هستند که برای استفاده باید به رایانه یا لپ تاپ متصل شوند. نمونه محبوب کیف پول سخت افزاری Ledger Nano است که با سکه های SOL سازگار است.

بهترین کیف پول برای سولانا چیست؟

تعدادی کیف پول محبوب وجود دارد که به طور خاص برای استفاده در شبکه سولانا طراحی شده اند که شامل موارد زیر می شوند.

• Sollet wallet
• Phantom wallet
• Solflare wallet
• Ledger Nano X (used with Solflare or Phantom)
• Math wallet
• Exodus wallet
• Atomic wallet

آیا سولانا امن است؟

جواب این سوال به طور کلی بله استو سولانا یک جامعه عظیم و فعال دارد که مملو از اعتباردهندگان و توسعه دهندگانی است که دائماً در امنیت و موفقیت بلندمدت بلاک چین مشارکت دارند. توسعه دهندگان سولانا سابقه طولانی و چشمگیر در صنعت فناوری دارند، رزومه بنیانگذار آن یعنی Yakevenko شامل سابقه کار در Dropbox و  Qualcommمی شود. سایر اعضا نیز با شرکت های بزرگی مانند مایکروسافت و توییتر کار کرده اند. علاوه بر این، پروتکل سولانا یکی از بیشترین حجم مشارکت کنندگان را در استیکینگ دارد که همین موضوع تمرکززدایی شبکه و دشواری بهره برداری را افزایش می دهد.

جمع بندی

سولانا یکی از هیجان انگیزترین پروژه های بلاک چین در صنعت رمزارزها است. اجرای یک مکانیسم اجماع ترکیبی به شبکه این امکان را داده است که به یکی از سریع‌ترین و کارآمدترین شبکه‌ها تبدیل شود. استفاده از سولانا در توسعه ی dApps، هزینه‌های پایین gas و جامعه پر رونق، آن را به یک ارز دیجیتال مهم در بازار با برنامه‌های کاربردی در دنیای واقعی تبدیل کرده است. در حالی که سرمایه گذاری در هر ارز دیجیتال بسیار خطرناک است، سولانا ثابت کرده است که یکی از محبوب ترین و موفق ترین پروژه های موجود است.