اگر اخیراً اصطلاح پولکادات (Polkadot) را شنیده اید و می خواهید بیشتر در مورد آن بدانید این مقاله به شما کمک خواهد کرد زیرا در آن به معرفی دقیق بلاک چین پولکادات می پردازیم.
روبرو شدن با فناوری هایی که تحت کنترل مجموعه خاصی از شرکت ها هستند؛ کاملا اجتناب ناپذیر است . هرچقدر هم که این شرکت ها سرمایه و انگیزه بیشتری داشته باشند ، معمولا سیاست آن ها با منافع مشتریان همخوانی کاملی ندارند. حتما برای شما پیش آمده است که با شرایط و ضوابط یک برنامه خاص بدون مشاهده آنها موافقت کرده باشید. بنابراین، این شرکت ها کنترل بهتری بر روی داده هایی که ما با نرم افزار اختصاصی آنها ایجاد می کنیم، دارند.
اما در برنامه های مبتنی بر شبکه های غیرمتمرکز داستان متفاوت است، همانطور که در فناوری بلاک چین میتوان شاهد آن بود ، اخیرا فناوریهای غیرمتمرکز و منبع باز، ارزش بسیاری پیدا کردهاند،. ورود بلاک چین پولکادات تردیدهایی را در مورد نقش آن در اکوسیستم بلاک چین ایجاد می کند. بحث زیر به شما کمک می کند تا برداشت دقیقی از پولکادات داشته باشید و با اینکه پولکادات چگونه می تواند دیدگاه های جدیدی را در مورد فناوری بلاک چین به ارمغان بیاورد، آشنا شوید.
تنها پس از دانستن اینکه "پولکادات چیست" می توانید به یک نمای کلی از عناصر موجود در معماری آن برسید. علاوه بر این، درک دقیق نقش های پولکادات نیز ویژگی مهمی از عملکرد آن را به نمایش می گذارد. پولکادات یک پروتکل بلاک چین نسل جدید است که برای ترکیب یک شبکه کامل از بلاک چین های خاص طراحی شده است.
نکته جالب توجه در مورد پولکادات این است که می تواند امکان عملکرد بدون درز زنجیره های بلوکی همراه با مقیاس پذیری مورد نظر را فراهم کند. از آنجایی که پولکادات انتقال هر نوع داده در هر نوع بلاک چین را امکان پذیر می کند، می تواند فرصت هایی جدیدی برای موارد مختلف استفاده در دنیای واقعی ایجاد کند. مهمتر از همه، پولکادات بهترین قابلیت های بلاک چین های تخصصی مختلف را برای ایجاد فرصت های جدید برای ورود به بازارهای غیرمتمرکز جدید را باهم ترکیب می کند. این پلتفرم جدید بلاک چین می تواند رویکردهای بهتری را برای دسترسی به خدمات از طریق برنامه ها و ارائه دهندگان مختلف فعال کند.
قبل از پرداختن به جزئیات بیشتر در مورد اکوسیستم پولکادات، اجازه دهید نگاهی به تاریخچه پولکادات بیندازیم. پولکادات توسط Parity Technologies تحت رهبری Gavin Wood و Jutta Steiner توسعه داده شده است. هر دوی آنها قبلاً به عنوان مدیران اتریوم فعالیت کرده اند. مهمتر از همه، پروژه پولکادات از پشتیبانی بنیاد Web3 نیز برخوردار است. بنیاد Web3 بر ارائه بودجه، حمایت و مزایای تحقیقاتی همراه با همکاری به صورت جدی تأکید دارد.
Parity در سال 2015 شروع به کار بر روی نرم افزار Node برای اتریوم کرد که این پروژه به عنوان Parity Ethereum Client نامیده می شود. با این حال، Parity تمرکز خود را از آن پروژه به سمت پولکادات و پروژه مرتبط دیگر، Substrate تغییر داد. بنابراین، مسیر پولکادات در نوامبر 2017 با توسعه دهندگانی که اولین کد را در GitHub منتشر کردند آغاز شد. متعاقباً، این شرکت دو شبکه بلام چین اثبات مفهومproofs-of-concept ) )را در سال 2018 معرفی کرد و به دنبال آن اولین پاراچین(parachain) پولکادات را در جولای 2018 به کار کرد.
پولکادوت در ماه می 2020 در حالت اولیه به طور رسمی راه اندازی شد و تنها چند ماه بعد، انتقال توکن را در آگوست 2020 فعال کرد. زنجیره رله پولکادوت در سپتامبر 2020 بر خلاف برنامه آن، فعال نشد و حراج های زنجیره ای نیز هنوز فعال نیستند.
اتصال مناسب تمام نقاط در نمودار پولکادات که معماری آن را نمایش می دهد، میتواند عملکرد آن را بیشتر روشن کند. پولکادات شبکهای از خردههای ناهمگن بلاک چین را که به آنها پاراچین گفته میشود، ترکیب میکند.
پاراچین ها به زنجیره رله پولکادوت متصل می شوند که این موضوع از امنیت آنها نیز مراقبت می کند. علاوه بر این، پاراچین ها می توانند از طریق پل ها با شبکه های خارجی ارتباط برقرار کنند. عناصر مهم در معماری پولکادات که عملکرد آن را مشخص می کند در زیر ذکر شده اند.
زنجیره رله(relay chain)
زنجیره رله حیاتی ترین جزء پولکادات است که از امنیت ، قابلیت همکاری متقابل زنجیره ای و جنبه های توافقی شبکه پولکادوت مراقبت می کند. پولکادات یک معماری چند زنجیره ای و یک معماری تبدیل است که به بلاک چین های تخصصی و بلاک چین های عمومی اجازه می دهد تا در یک شبکه یکپارچه از طریق زنجیره رله به هم متصل شوند.
پاراچین(parachain)
پاراچین یک ساختار داده با رویکرد برنامه کاربردی خاص است که در سطح جهانی منسجم است و توسط اعتبار سنجی زنجیره رله قابل تایید است. آنها نام خود را از مفهوم زنجیره های موازی (parallelized chains) گرفته شده اند که موازی با زنجیره رله هستند.
اساساً از بلاکچینهای مستقل، با توکنها و قابلیتهای خاص خود برای بهینهسازی عملکردهایشان در موارد خاصی استفاده می شود. پاراچین ها می توانند برای اتصال به زنجیره رله از مدل پرداخت در صورت تمایل( pay-as-you-go) پیروی کنند یا برای اطمینان از اتصال مداوم، یک اسلات اجاره کنند.
پل ها(Bridges)
پل ها بلاک چین های ویژه ای هستند که این قابلیت را به خرده پولکادات ها (shards)می دهند که بتوانند به شبکه های خارجی مانند اتریوم متصل شوند و با آن ها ارتباط برقرارکنند.
Polkadot و Ethereum 2.0 هر دو پروتکل های بلاک چین خرد شده(sharded) هستند. به این ترتیب، آنها مقیاس پذیری را با اجرای تراکنش ها در خرده های جداگانه فراهم می کنند و پروتکلی برای ارسال پیام بین خرده ها فراهم می کنند.
برنامههای بلاک چین میتوانند نتایج امیدوارکنندهای را در زمینههای مختلف مانند مدیریت هویت، ردیابی دارایی، امور مالی، اینترنت اشیا، ایجاد حاکمیت جمعی و تمرکززدایی وب ارائه دهند. با این حال، محدودیتهای طراحی در سیستمهای موجود میتواند موانع عمیقی برای پذیرش فناوری بلاک چین در مقیاس بزرگ ایجاد کند. طراحی پولکادات مزایای بهتری نسبت به شبکه های موجود دارد که موارد زیر را شامل می شود.
شاردینگ (Sharding)ناهمگن
برنامه های بلاک چین باید برای تطبیق ویژگی های خاص و موارد استفاده، معاوضه های خاصی را انجام دهند. علاوه بر این، افزایش تخصص در زمینه شبکه های بلاک چین، به معنای نیاز بیشتر آنها به انجام تعاملات بین آن هاست. چارت پولکادات نشان می دهد که آن یک بلاک چین خرد شده(sharded blockchain) است که زنجیره های مختلف را در یک شبکه خاص به هم متصل می کند. این باید به زنجیره های مختلف اجازه دهد تا تراکنش ها را به طور همزمان با یکدیگر پردازش کنند.
در عین حال، پولکادات همچنین می تواند امکان تبادل انعطاف پذیر داده ها بین زنجیره ها با اطمینان از امنیت را فراهم کند. مدل شاردینگ ناهمگن منحصر به فرد پولکادات تضمین می کند که هر زنجیره در شبکه می تواند برای موارد استفاده خاص بهینه شود و از یک اندازه ی ثابت برای همه ی موارد استفاده نمیکند. پشتیبانی از زنجیره های اضافی و انعطاف پذیری برای تخصصی سازی در بلاک چین پولکادات ، امکانات بیشتری را برای نوآوری ایجاد می کند.
مقیاس پذیری(Scalability)
اساساً، مسئله مقیاسپذیری با افزایش تعداد گرهها و تراکنشها در بلاک چین به وجود میآید. این مسئله در واقع در برنامه های اصلی بلاک چین وجود دارد، زیرا هر گره نیاز به ذخیره و اجرای یک کار محاسباتی برای اعتبارسنجی هر تراکنش دارد. توجه به این نکته مهم است که یک پلتفرم بلاک چین نمیتواند مجموعهای از برنامههای غیرمتمرکز که به طور مداوم در حال توسعه هستند را پشتیبانی کند. با توان عملیاتی محدود و زمان اجرای کمتر ، مقیاس بندی در موارد مختلف استفاده در دنیای واقعی عملا غیرممکن است.
اکوسیستم پولکادات، زنجیره های تخصصی مختلف را به یک شبکه خرد شده خاص می آورد و سپس پردازش موازی تراکنش های متعدد را تضمین می کند. این سیستم میتواند در حذف تنگناهایی مشهود شبکههای معمولی که پردازش تراکنشها را یکی یکی انجام میدهند ، مفید باشد. پولکادات همچنین می تواند به مقیاس پذیری، با ویژگی جدیدی به نام زنجیره های رله تو در تو، جامه ی عمل بپوشاند. زنجیره های رله تو در تو می توانند به افزایش تعداد خرده هایی که می توانید به شبکه اضافه کنید، کمک کنند.
ارتقا شبکه بدون نیاز به فورک(Fork)
نکته مهم دیگر در شبکه پولکادات مربوط به ارتقاء بدون فورک است. برنامهها، مرورگرها و بازیها اغلب بهروزرسانیهایی را دریافت میکنند و بسیاری از آنها بهطور خودکار این فرآیند را طی میکنند. به طور کلی، توسعه دهندگان قبل از اینکه باگ ها مشکل ساز شوند، روی رفع آنها کار می کنند. با گذشت زمان، با افزایش دسترسی به راه حل های بهتر، ویژگی های جدیدی به برنامه ها اضافه می شود و آپدیت های جدیدی برای آن ها ارائه می شود. درست مانند این نرم افزارها و بازی ها، بلاک چین ها نیز برای حفظ ارتباط خود به ارتقا نیاز دارند. از سوی دیگر، ارتقای بلاک چین می تواند کار بسیار دشواری باشد.
پولکادات با معرفی بهروزرسانیهای بدون فورک به انقلابی در فرآیند نحوه ارتقاء بلاک چین کمک میکند که می تواند به بلاک چین ها امکان ارتقاء بدون نیاز به فورک کردن زنجیره را بدهد. سیستم شفاف حاکمیت زنجیره ای پولکادات به اجرای ارتقاها کمک می کند. ویژگی ارتقا بدون فورک در پولکادات باعث می شود که پروژه ها چابکی بهتری داشته باشند. این امر نیاز آنها را به ایجاد و نگهداری دو بلوک مجزا از تاریخچه تراکنش ها بی نیاز می کند و به این ترتیب در زمان و انرژی زیادی صرفه جویی می شود. علاوه بر این، ارتقاء تضمین می کند که پروژه ها قادر به انطباق و تکامل مطابق با پیشرفت فناوری هستند. مهمتر از همه، بلاک چین پولکادات همچنین خطرات مربوط به هارد فورک های بحث برانگیز را کاهش می دهد.
حکمرانی شفاف
پلتفرم پولکادات یکی دیگر از مشکلات برجسته پلتفرم های بلاک چین معمولی را نیز برطرف می کند. پلتفرمهای بلاک چین قبلی هیچ رویه رسمی حاکمیتی نداشتند. ذینفعان شخصی هیچ قدرتی برای پیشنهاد یا وتوی اصلاحات پروتکل را نداشتند.
پولکادات امتیازات حاکمیتی را برای هر فردی که مالکیت DOT، ارز بومی پولکادات را دارد، فعال می کند. دارندگان مختلف DOT می توانند پیشنهادهایی برای تغییر پروتکل ارائه دهند یا به پیشنهادات موجود رأی دهند. علاوه بر این، آنها می توانند در انتخاب اعضای شورا که نماینده سهامداران منفعل در سیستم حکومتی پولکادات هستند، کمک کنند. پولکادوت امکان تشکیل جوامع را فراهم می کند و شبکه های فردی در داخل اکوسیستم کلی پولکادوت توسط این جوامع اداره می شوند. علاوه بر این، پولکادات تیمهای حاکم را قادر میسازد تا مدلهای حکومتی خود را بر اساس نیازهای دقیق خود از نظر عملکرد سفارشی کنند وآنها سهمبه سزایی در اداره آینده پولکادوت خواهند داشت.
طراحی مشارکتی
آخرین و مهم ترین جنبه ای که نشان می دهد پولکادات چیست و چگونه نگاه ما به بلاک چین را تغییر می دهد، سازگاری آن با زنجیره متقابل است. پیش از این، بلاک چین ها به عنوان شهرهایی با دیوارهایی دورشان کار می کردند که به شبکه های دیگر دسترسی نداشتند در حالی که ارتباطات متقابل زنجیره ای و قابلیت همکاری در حال حاضر یک نیاز مهم است.
قابلیت همکاری متقابل زنجیره ای و انتقال پیام می تواند به خرده شبکه ها در ارتباطات، تبادل ارزش و قابلیت اشتراک گذاری کمک کند و زمینه را برای نوآوری های بیشتر فراهم کند. پولکادات مزایای عمیقی را در پل زدن(bridging) زنجیرههای بلوکی ارائه میکند که به خردههای پولکادات در تعامل با پروتکلهای محبوب DeFi و داراییهای مجازی در شبکههای دیگر کمک میکند.
بلاک چین چند زنجیره ای
درک این نکته مهم است که یک شبکه بلاک چین برای انواع برنامه ها ساخته نشده است. به عبارت دیگر، یک بلاک چین ممکن است برای مدیریت مالی مناسب تر باشد، در حالی که دیگری ممکن است با مدیریت هویت هماهنگ تر باشد. پروتکل بلاک چین پولکادات سناریویی را ارائه میکند که در آن چندین شبکه بلاک چین میتوانند تحت یک چتر وجود داشته باشند که هر کدام دارای تخصصهای خاصی هستند، بنابراین پایهای جامع برای انواع برنامهها ارائه میدهد.
به این ترتیب، پولکادات می تواند به طور یکپارچه با تمام آخرین پیشرفت ها در فناوری بلاک چین اصلی کار کند. از این رو، منصفانه است که بگوییم پروتکل بلاک چین پولکادوت در واقع یک مسیر آینده نگر است که می تواند نقش مهمی در پذیرش جریان اصلی فناوری بلاک چین بر اساس ستون های مقیاس پذیری، سرعت و راحتی داشته باشد.
• حاکمیت و مدیریت شبکه(Governance of the network)
حاکمیت یک پروژه بلاک چین برای پایداری آن بسیار مهم است، زیرا ذینفعان را قادر میسازد تا درباره چگونگی تکامل بلاک چین بحث کنند و برای تغییرات تصمیم بگیرند. این یعنی با داشتن توکن این شبکه میتوان در تصمیم گیری برای آینده این پروژه دخیل بود.
• استیکینگ(Staking)
استیکینگ فرآیند قفل کردن داراییهای دیجیتال به منظور کسب پاداش یا کسب بهره است. یعنی سرمایه گذارانی که به طور فعال دارایی های رمزنگاری خود را در کیف پول رمزنگاری خود نگه می دارند، در فرآیندهای اجماع این شبکه ها شرکت می کنند و از این طریق کسب سود میکنند. شبکه پولکادات از این قابلیت برای ارز خود پشتیبانی میکند.
• پیوند(Bonding)
منحنی پیوند یک مفهوم ریاضی است که برای توصیف رابطه بین قیمت و عرضه یک دارایی استفاده می شود. قراردادهای منحنی پیوند، توکن ها را با محاسبه قیمت توکن به معادل اتر آن به کاربران می فروشند و پس از پرداخت، آنها را صادر می کنند. و همچنین امکان خرید و پرداخت بر مبنای اتریوم را نیز فراهم می کنند که و این امکان برای کاربران پولکادات وجود دارد.
بسته به تعداد پاراچینهای موجود و روند فروش اسات ها، ممکن است موارد استفاده کمی برای آن وجود داشته باشد که زیرا اسلاتها محدود هستند.
شرکت های قرارداد هوشمند برای جلب توجه توسعه دهندگان در یک بازار با یکدیگر رقابت می کند. به منظور جذب توسعه دهندگان و قراردادهای ایمن، طراحی پاراچین پولکادات با چندین چالش مواجه است. در موارد خاص، یک پاراچین باید عملکردی برای یک برنامه خاص داشته باشد تا آن برنامه بتواند روی آن اجرا شود و پویایی لازم را ایجاد کند. علاوه بر این، استارتآپها و سایر کاربرهای غیرتجاری نمیتوانند از پس سرمایهگذاری اولیه که لازم است در DOT انجام دهند، بر بیایند که این موضوع پاراچین را گران میکند.
پولکادات هنوز یک پروژه در حال پیشرفت است و هنوز باید چیزهای زیادی را اثبات کند. در همین زمینه بنیاد Web3 و گروه Parity تلاش های مهم و درجه قابل توجهی از تمرکززدایی را ارائه می دهند. از زمان اولین بهروزرسانی شبکه اصلی تا آخرین بهروزرسانی شبکه اصلی، همه گرههای DOT متمرکز بوده اند و توسط یک شبکه اجماع اثبات اقتدار اداره میشدند.
پولکادات از زمانی که راه اندازی شد، هیچ مشکل فنی مهمی نداشته است. یک نقص نرم افزاری باعث شد که کیف پول های تیم آن برای بار دوم پس از عرضه اولیه سکه (ICO) به خطر بیفتد. در نقض اولیه، که در ژوئیه 2017 رخ داد، هکرهای معروف به گروه کلاه سفید قبل از اینکه حمله شان توسط مقامات متوقف شود، 33 میلیون دلار برداشت کردند.