دیفای Defi

دیفای (DeFi ) چیست؟

اصطلاح DeFi، مخفف Decentralized Finance و به معنی امور مالی غیر متمرکز است . این کلمه در یک چت تلگرامی در آگوست 2018 بین توسعه دهندگان اتریوم و کارآفرینانی از جمله  Inje Yeoو Blake Henderson متولد شد. آن‌ها در حال بحث بودند که چه نامی را برای این حرکت برنامه‌های مالی باز که بر روی اتریوم ساخته میشد، برگزینند. گزینه های دیگری نیز نظیر Open Horizon، شبکه لتیس و پروتکل های باز مالی در نظر گرفته شد که در نهایت با نظر هندرسون دیفای انتخاب شد.

حوزه خدمات مالی یکی از پراستفاده ترین حوزه های فناوری بلاک چین بوده است. بلاک چین فرصت های حیاتی را برای تغییر امور مالی متعارف از طریق پرداخت های آنلاین و ذخیره سازی و تجارت دارایی های مجازی ارائه می دهد. با ظهور DeFi، کاربردهای بلاک چین در امور مالی اهمیت پیدا کرده است. دیفای در واقع اکوسیستم برنامه های مالی است که با فناوری بلاک چین ساخته شده است. اساساً به مجموعه ای از برنامه های کاربردی مبتنی بر بلاک چین اشاره دارد که جایگزین های همتا به همتا را برای خدمات و موسسات مالی معمولی ارائه می دهند. شناخت و آشنایی دیفای در اخیرا به شدت در حال رشد بوده است، در نتیجه حجم قابل توجهی از سرمایه جذب این حوزه شده است.

نیاز به دیفای از این واقعیت ناشی می شود که خدمات مالی برای همه در سراسر جهان در دسترس نیست. تقریباً 1.7 میلیارد نفر در سراسر جهان هیچ وسیله و دسترسی به خدمات مالی ندارند. موسسات مالی نیز نمی توانند زیرساخت های لازم را برای دسترسی بیشتر مردم به پول فراهم کنند. زیرساخت‌های موجود بسیار زیاد است، اما در مورد دسترسی به همه افراد، ضعیف هستند. با غیرمتمرکز کردن نحوه انجام کار و بهره گیری از بلاک چین، نارسایی های زیرساختی فعلی حل می شود و این تضمین می‌کند که رکوردها می‌توانند بین گره‌های مختلف در سراسر شبکه ذخیره و به اشتراک گذاشته شوند. این سیستم می تواند در یک شبکه همتا به همتا و بدون نیاز به هیچ مرجع متمرکزی کار کند.

یک تاریخچه مختصر

می توان استدلال کرد که دیفای در سال 2009 با بیت کوین شروع شد. بیت کوین اولین پول دیجیتال و اولین برنامه مالی ساخته شده بر روی فناوری بلاک چین بود. اما نقطه عطف برنامه های مالی که به کاربران اجازه می داد با پول خود کاری بیبشتر از ارسال آن از نقطه A به نقطه B انجام دهند، در دسامبر  2017 در زمانی که MarkerDAO راه اندازی شد، اتفاق افتاد.

MakerDAO یک پروتکل مبتنی بر اتریوم است که به کاربران اجازه می‌دهد تا با استفاده از دارایی‌های دیجیتال خود به عنوان وثیقه، یک ارز دیجیتال به نام Dai که دارای ارزش یک به یک نسبت به دلار آمریکا است را در اختیار داشته باشند. این مکانیسم به طور مؤثر به هر کسی اجازه می‌داد که استیبل کوین Dai را در مقابل وثیقه گذاشتن اتر قرض کنند. این روش، راهی را برای افراد ایجاد کرد تا بتوانند بدون اتکا به یک نهاد متمرکز وام بگیرند. این پروتکل همچنین یک دارایی دیجیتال وابسته به دلار را ایجاد کرد که متکی به نگهداری دلار در یک بانک مانند USDC، USDT و سایر استیبل کوین ها نبود.

پروتکل وام دهی MakerDAO و استیبل کوین آن یعنی Dai ، اولین بلوک های سازنده یک سیستم مالی جدید، باز و بدون نیاز به کسب مجوز را فراهم کردند. بعد از آن، پروتکل های مالی دیگری راه اندازی شدند و یک اکوسیستم پر جنب و جوش و به هم پیوسته ایجاد شد. Compound Finance که در سپتامبر 2018 ایجاد شد، بازاری را برای وام‌گیرندگانی که وام‌های تحت وثیقه دریافت می‌کنند و وام‌دهندگانی که نرخ‌های بهره پرداخت شده توسط آن وام گیرندگان را دریافت می‌کنند، ایجاد کرد. Uniswap که در نوامبر 2018 راه اندازی شد و به کاربران این امکان را می داد که بتوانند به طور یکپارچه و بدون نیاز به مجوز هر توکنی را در بستر شبکه اتریوم با یکدیگر تعویض کنند.

اکنون یعنی حدود سه سال پس از اینکه MakerDAO اولین گام را در این زمینه برداشت، ده‌ها برنامه دیفای وجود دارد، از موارد پایه ای مانند فعال کردن وام، قرض گرفتن، خرید و فروش گرفته تا موارد جالب تر مانند ایجاد دارایی‌های مصنوعی، پرداخت‌های جریانی و بازی در لاتاری که همیشه می توانید پول خود را پس بگیرید.

دارایی های نگهداری شده در قراردادهای هوشمند این پلتفرم ها به بیش از 1 میلیارد دلار و سپس به سرعت 2، 3 و 4 میلیارد دلار افزایش یافت و این عدد در پایان سال 2020 پنجاه میلیارد دلار است که نشان میدهد این تازه شروع کار است.

کاربردهای دیفای

اکنون که میدانیم دیفای چیست، وقت آن است که بدانیم که چگونه کار میکند و چگونه می‌توان از تأمین مالی غیرمتمرکز دیفای استفاده کرد. دیفای واقعا امیدوار کننده به نظر می رسد و می تواند زندگی بسیاری را تغییر دهد و به استفاده از زیرساختی که نیازی به رویکرد متمرکز ندارد کمک کند.

راه حلی برای بازار حواله

مهمترین تأثیر دیفای بر بازار حواله خواهد بود. بازار در حال حاضر روزانه میلیون‌ها دلار به آن سوی مرزها توسط کارگرانی که در کشورهای خارجی کار می‌کنند، ارسال میکند. آنها برای ارسال پول با مشکلات زیادی روبرو می شوند. یکی از بزرگترین مشکلات آنها هزینه ای است که برای کارمزدها باید پرداخت کنند. اگر درآمد کمتری داشته باشد، مقدار کمی برای ارسال خواهد داشت و کارمزد انتقال آن برایشان زیاد خواهد بود. 

با استفاده از دیفای، کاهش هزینه های مربوط به ارسال پول تا پنجاه درصد و بیشتر امکان پذیر خواهد بود و هر کسی که در خارج از کشورش کار می کند، نگران ارسال پرداخت در سراسر دنیا نخواهد بود. برنامه های مالی غیرمتمرکز مبتنی بر اتریوم در این مورد محبوبیت زیادی دارند.

مدیریت وام

دیفای در مدیریت وام نیز بسیار مفید است. به طور کلی، صنعت وام بسیار وابسته به دسترسی به بانک است. یعنی اگر به خدمات بانکی یا خدمات مشابه دسترسی ندارید، نمی توانید وام بگیرید. این بدان معناست که شما همچنین باید یک امتیاز اعتباری مناسب یا سابقه بانکی داشته باشید که بتوانید واجد شرایط بودن خود برای وام را اثبات کنید.

با دیفای، همه اینها تغییر خواهند کرد. این پلتفرم می‌تواند به مشکلات اتصال بین وام‌دهندگان و وام‌گیرندگان رسیدگی کند. آنها را بهتر و مستقیم به هم وصل خواهد کرد. همچنین، بررسی های اعتباری بهتر را تضمین می کند و اطمینان می دهد که دارایی های دیجیتال می توانند به سرعت منتقل شوند. بسیاری از برنامه های مالی غیرمتمرکز مبتنی بر اتریوم وجود دارند که تسهیلات وام ارائه می دهند.

استیبل کوین ها

یکی دیگر از موارد استفاده دیفای، استفاده از آن در استیبل کوین هاست. استیبل کوین ها به گونه ای ایجاد می شوند که ارزش آن تغییر نمی کند. توکن ها و کوین های دیفای عمدتاً استیبل کوین و بخش مهمی از این فناوری هستند. آنها ارزهای دیجیتالی هستند که می توانند توسط عموم مردم استفاده شوند. در واقع، توکن کردن دارایی ها، دنیای واقعی را آسان می کند. دارایی های دنیای واقعی را می توان به بلاک چین اضافه کرد و در بلاک چین معامله کرد.

مزایای دیفای

غیر حضانتی است 

این شبکه‌های توزیع‌شده به افراد اجازه می‌دهند تا بر دارایی‌ها و داده‌های خود و انتقال آن از فردی به فرد دیگر، بدون نیاز به استفاده از واسطه‌هایی مانند بانک‌ها و سایر مؤسسات مالی، کنترل داشته باشند. کاربران تنها کسانی هستند که کلید کیف پول خود را نگه می دارند و وجوه خود را کنترل می کنند. اصطلاحی که برای توصیف این ویژگی استفاده می‌شود این است که برنامه‌های دیفای " غیر حضانتی" هستند،تنها شما هستید که حضانت دارایی خود را دارید.

بدون مرز است

این شبکه ی مالی جهانی است، یعنی هیچ مرزی در این سیستم مالی موازی وجود ندارد و همه می توانند به آن دسترسی داشته باشند. مثل اینترنت است، اما به جای اینکه اطلاعات به صورت جهانی، یکپارچه و خلاقانه منتقل شود، این اتفاق در مورد پول می افتد.در واقع این یک اینترنت مالی است.

شفاف است

کد این برنامه های مالی برای دیدن و بازرسی هر کسی باز است. هر کسی می‌تواند نحوه عملکرد برنامه‌ها و پروتکل‌ها را تأیید کند و دقیقاً محل پول خود را ردیابی کند که بسار مهم است.

ترکیب پذیر است

کد منبع باز به توسعه دهندگان این امکان را می دهد که بر روی برنامه های دیگران نوآوری ایجاد کنند و آن را تسریع بخشند و به برنامه ها اجازه می دهد تا مانند قطعات لگو با هم ترکیب شوند و از دارایی یکدیگر استفاده کنند ؛ که به اصطلاح "لگوهای پولی" نامیده می شوند. اگر کاربران از نحوه ساخت یک برنامه خوششان نمی آید، می توانند کد را کپی کرده و یک برنامه جدید بسازند.

غیر متمرکز است

پروتکل های دیفای بر روی بلاک چین های عمومی مانند اتریوم ساخته شده اند. بلاک‌چین‌ها، که بستر اصلی این سیستم مالی جدید هستند، توسط هزاران گره( کامپیوترهایی که نرم‌افزار بلاک‌چین را اجرا می‌کنند)که در سراسر جهان پراکنده هستند، ساخته شده اند به طوری که سانسور یا توقف آن‌ها تقریبا غیرممکن است.

در بالای این لایه غیرمتمرکز، پلتفرم‌های دیفای ساخته شده‌اند که به صورت مرکزی کنترل نمی شوند و توسط جامعه‌ای از کاربران مدیریت می شوند. کاربران، مالک برنامه های مالی خود می شوند. آن‌ها می‌توانند در تصمیم‌گیری‌های مهم مانند پیشنهاد تغییرات، شرکت کنند و از رشد و موفقیت خود بهره ببرند. هیچ حزب متمرکزی نمی تواند به طور یکجانبه کنترل وجوه را در دست بگیرد یا قوانین را تغییر دهد.

امور مالی باز (Open Finance) چیست؟

همه برنامه های دیفای تمام مزایای ذکر شده در بالا را ندارند. از قضا، با توجه به نام دیفای، جنبه غیرمتمرکز بودن آن سخت ترین قسمت است. واگذاری کامل کنترل یک برنامه، واکنش سریع برنامه‌نویسان را در صورت بروز مشکل سخت‌تر می‌کند، زیرا آنها نمی‌توانند به‌طور یک‌جانبه و بدون اجماع جامعه تغییراتی در آن ایجاد کنند. این برای برنامه‌هایی که هنوز در مراحل اولیه توسعه هستند سخت است، بنابراین تیم‌ها اغلب تا حدودی کنترل پروتکل‌های خود را حفظ می‌کنند.

تمرکززدایی یک طیف است، و همه برنامه‌های دیفای در غیرمتمرکزترین نقطه قرار ندارند اما تیم‌های آن ها به تدریج کنترل پروتکل‌های خود را کنار می‌گذارند و تلاش می‌کنند تا به آنجا برسند. ویژگی اصلی که اکثر پروتکل‌های دیفای با آن مطابقت دارند و برای تعریف اکوسیستم آمده‌اند این است که این برنامه‌ها برای هر کسی باز است. تنها چیزی که کاربران نیاز دارند یک اتصال اینترنتی و یک آدرس بلاک چین است. به همین دلیل است که معمولاً به جای دیفای از اصطلاح "Open Finance" نیز استفاده می شود. در واقع امور مالی باز سیستمی برای گذر از سیستم مالی سنتی به سمت دیفای است.

معایب دیفای

در حال حاضر بیشتر بحث ها در مورد دیفای عمدتاً بر روی مزایای دیفای متمرکز است. با این حال، برای تخمین موثر پتانسیل دیفای، مهم است که تصوری خنثی از مزایا و معایب دیفای داشته باشید. در واقع، اکثر مشکلات و خطرات مرتبط با یک پروژه دیفای در درجه اول مربوط به فناوری هایی است که آنها با آن مرتبط هستند. چالش‌های بلاک چین به طور کلی باعث افزایش مضرات دیفای می‌شوند. در اینجا برخی از شکست‌های مهمی که می‌توانید در پذیرش دیفای با آن‌ها مواجه شوید، آورده شده است.

مقیاس پذیری

پروژه‌های دیفای برای ایجاد امکان مشارکت مالی برای جمعیت وسیع‌تر، مناسب هستند. با این حال، با مشکلات بزرگی در زیمنه ی مقیاس پذیری بلاک چین میزبان از دیدگاه های مختلف مواجه می شوند. اول از همه، تراکنش‌های دیفای به مدت زمان زیاد و دور از تصوری برای تأیید نیاز دارند.

در عین حال، تراکنش‌های روی پروتکل‌های دیفای می‌توانند در طول دوره ازدحام و شلوغی شبکه بسیار گران شوند. برای مثال، اتریوم می‌تواند 13 تراکنش در هر ثانیه را در حالتی که اتریوم با ظرفیت کامل کار میکند، به انجام رساند. در مقابل، همتایان متمرکز برای دیفای می‌توانند هزاران تراکنش را در آن زمان انجام دهند.

عدم قطعیت

در صورت بی ثباتی در بلاک چین میزبان پروژه دیفای، پروژه نیز می تواند به طور خودکار بی ثباتی را از بلاک چین میزبان خود به ارث ببرد. در حال حاضر، بلاک چین اتریوم دستخوش تغییرات مختلفی است. به عنوان مثال، اشتباهات مرتکب شده در طول انتقال از اجماع PoW به سیستم جدید Eth 2.0  PoS می تواند منجر به خطراتی شود.

نگرانی از نقدینگی

نقدینگی نیز بدون شک یک عامل مهم در پروژه های مبتنی بر دیفای و پروتکل های بلاک چین است. در پایان 2020، کل ارزش قفل شده در پروژه های دیفای به بیش از 50 میلیارد دلار می رسد. بنابراین، واضح است که بازار دیفای هنوز به بزرگی سیستم های مالی سنتی نیست. بنابراین، اعتماد کردن به بخشی که واحد مالی معمولی ندارد، می تواند دشوار باشد.

مسئولیت مشترک

در میان تمام مزایا و معایب دیفای ، عامل مسئولیت مشترک از همه برای کاربران منفی تر است. پروژه های دیفای مسئولیت اشتباهات شما را بر عهده نمی گیرند. تنها کاری که آنها انجام می دهند این است که واسطه ها را از بین می برند و این کاربران هستند که باید مسئولیت سرمایه و دارایی خود را بر عهده بگیرند. بنابراین فضای دیفای به ابزارهایی نیاز دارد که از احتمال اشتباهات و خطاهای انسانی جلوگیری کند.

دیفای یک اکوسیستم از برنامه های مالی است

از آنجایی که بسیاری از سرفصل ها و گفتگوهای امروزه با اصطلاح دیفای شروع می شود،ممکن است مانند یک عبارت خالی از محتوا به نظر برسد؛ اما حقیقت این است که دیفای فقط یک کلمه نیست. دیفای یک اکوسیستم رو به رشد از پروتکل ها و برنامه های کاربردی واقعی است که ارزشی را به چندین هزار کاربر ارائه می دهد و هر روز معادل صدها میلیون دلار دارایی دیجیتال را مبادله می کند.

پایه‌های یک سیستم مالی جدید با برنامه‌هایی گذاشته می‌شود که قادر باشند همه ی امور؛ از انجام نقل و انتقالات و پرداخت‌ها گرفته تا وام‌دهی، استقراض، خرید و فروش، مدیریت پرتفوی و بیمه را انجام دهند. قراردادهای هوشمند این امکان را برای کاربران فراهم می کند که برنامه های DeFi را در بلاک چین ایجاد کنند. قراردادهای هوشمند پروتکل های تراکنشی یا برنامه های رایانه ای هستند که به طور خودکار در هنگام وقوع رویدادهای مرتبط با توافقنامه اجرا می شوند.

محبوب ترین برنامه های کاربردی در دیفای

MakerDAO

MakerDAO پروتکلی است که استیبل کوین دای را صادر می کند. این پروژه که توسط Rune Christensen در سال 2015 تأسیس شد، یکی از اولین پروژه هایی بود که در شبکه اتریوم ساخته شد و می توان آن را پایه و اساس دیفای در نظر گرفت.

دای نسبت به ارزش دلار آمریکا 1 به 1 است. برخلاف سایر استیبل کوین‌ها که توسط دلار موجود در بانک ها پشتیبانی می‌شوند، دای توسط دارایی‌های دیجیتالی که در قراردادهای هوشمند MakerDAO نگهداری می‌شوند، پشتیبانی می‌شود. این امر دای را به یکی از معدود استیبل کوین‌هایی تبدیل می‌کند که خطر سانسور تنظیم‌کننده‌ها و موسسات مالی را کاهش می‌دهد و جایگزین غیرمتمرکزتری ارائه می‌دهد. دای در مقابل دارایی‌های دیجیتالی صادر می‌شود که هر کسی می‌تواند آن را در قراردادهای هوشمند Maker، که "Vaults" نامیده می‌شوند، واریز کند. این دارایی ها یا وثیقه ها باید حدود 150 درصد ارزش وام گرفته شده دای باشند. وام گیرندگان در هنگام بسته شدن وام، یک کارمزد ثبات می پردازند، که مشابه نرخ بهره استقراضی عمل می کند. اگر وثیقه آنها به کمتر از نسبت 150 درصد برسد، وام منحل می شود، به این معنی که دارایی های قفل شده با تخفیف فروخته می شوند و وام گیرندگان جریمه می پردازند.

Compound Finance 

یک پروتکل وام دهی است که بر بستر اتریوم ساخته شده است. هرکسی می تواند دارایی های خود را برای به دست آوردن سود قرض بدهد یا با گذاشتن وثیقه از دیگران قرض کند. Compound توسط رابرت لشنر تأسیس شد و در سپتامبر 2018 در شبکه اصلی راه اندازی شد.

این پلتفرم برای استفاده هر کسی، در هر نقطه ای از دنیا باز است و درآن قراردادهای مالی به طور خودکار توسط کد رایانه ای اجرا می شوند(قرارداد هوشمند). تضمین وام ها به امتیاز اعتباری یا درآمد و بدهی افراد بستگی ندارد، بلکه به دارایی هایی بستگی دارد که آنها در سیستم سپرده گذاری می کنند تا ارزش وام را پوشش دهند. به طور خلاصه، وام‌های Compound مانند بسیاری از برنامه های دیگر در دیفای، بیش از حد روی وثیقه متمرکز هستند. این کارآمدترین سیستم سرمایه ای نیست، اما اجازه می دهد وام ها خودکار باشند و نیازی به کسب مجوز نداشته باشند. نرخ بهره پرداخت شده توسط وام گیرندگان از طریق توکن هایی از جمله BAT، DAI، SAI، ETH، REP، USDC، WBTC و ZRX به وام دهندگان پرداخت میشود. وام دهندگان به طور مداوم سود دریافت می کنند و وجوه را می توان در هر زمان برداشت کرد، بنابراین نیازی نیست تا پایان یک دوره ثابت در یک سپرده مدت دار منتظر بمانید.

Uniswap

Uniswap یکی از بزرگترین صرافی های غیرمتمرکز از نظر حجم معاملات در اتریوم است. این شرکت توسط هیدن آدامز در نوامبر 2018 تأسیس شد. Uniswap یکی از اولین صرافی های غیرمتمرکزی است که پیشگام سیستم سازنده خودکار بازار است که به معامله گران اجازه می دهد تا توکن ها را بدون اتکا به دفترچه سفارش مبادله کنند. این موضوع مهم در بازار رمزارزهاست ، چرا که بعد از بیت کوین و اتریوم، دنباله ای طولانی از توکن های غیرنقد شونده تری وجود دارند که اگر نیاز به صبر کردن برای مطابقت با همتا باشد، معامله آنها سخت است.

مدل سازندگان بازار خودکار (AMM) به استخرهای نقدینگی متکی است، که در آن هر توکن با ETH جفت می‌شود و اطمینان حاصل می‌کند که همیشه نقدینگی کافی بین هر دو توکن وجود دارد. قیمت با یک معادله ساده تعیین می شود: x * y = k، که توسط Vitalik Buterin در یک مقاله تحقیقاتی در سال  2018 پیشنهاد شد. در فرمول ، x و y نشان دهنده مقدار توکن های ETH و ERC20 در یک استخر نقدینگی است و k حاصلضرب این دو است. K باید ثابت نگه داشته شود و برای اینکه این اتفاق بیفتد، x و y باید برعکس یکدیگر حرکت کنند.

Balancer 

این برنامه هم یک مدیر دارایی و هم یک صرافی غیرمتمرکز است که بر روی شبکه اتریوم ساخته شده است. این پلتفرم توسط فرناندو مارتینلی و مایک ری مک‌دونالد در مارس ۲۰۲۰ تأسیس شد. مشابه Uniswap، Balancer به هر کسی اجازه می‌دهد تا مجموعه‌هایی از توکن‌ها ایجاد کند که برای اینکه همان نسبت را بین آن توکن‌ها حفظ کند، صرف‌نظر از تغییر قیمتشان مجدداً متعادل می‌شوند . تفاوت این است که می توان بیش از یک توکن اضافه کرد و ETH مورد نیاز نیست. در واقع، به هر کسی اجازه می‌دهد چیزی شبیه ETF ایجاد کند که یک صندوق شاخص متشکل از دارایی‌های رمزنگاری است.

Synthetix

Synthetix پروتکلی برای ضرابی کردن و یا تجارت دارایی ها در اتریوم است که توسط Kain Warwick در سال 2017 به عنوان پروژه استیبل کوین Havven تأسیس شد و در فوریه 2019 به عنوان Synthetix در شبکه اصلی راه اندازی شد. دارایی های مصنوعی روی زنجیره یا همان Synths ها بر روی پلتفرم ضرب می شوند. Synth ها برای ردیابی ارزش دارایی های کریپتو و غیرکریپتو، از جمله فارکس، کالاها و شاخص ها طراحی شده اند. در حال حاضر تقریبا 40 جفت معاملاتی مختلف در Synthetix  از جمله برای طلا، نقره، ین ژاپن و شاخص سهام FTSE انگلستان وجود دارد.

Synthetix باز و بدون نیاز به مجوز است، به این معنی که هر کسی در جهان می تواند به اوراق بهادار معاملاتی دسترسی داشته باشد، که در گذشته به تعداد بسیار کمی از افراد محدود شده بود.

Curve Finance 

Curve Finance یک صرافی غیرمتمرکز است که بر روی استیبل کوین ها تمرکز دارد. این صرافی توسط مایکل اگوروف تأسیس و در ژانویه 2020 راه اندازی شد. Curve از استخرهای نقدینگی مانند Uniswap استفاده می کند، اما از آنجایی که استخرهای آن بین استیبل کوین ها قرار دارد و آن ها تقریباً ارزش یکسانی دارند، می تواند لغزش را برای معامله گران به حداقل برساند و زیان های دائمی را کاهش دهد یا حذف کند. 

تفاوت دیگر با سایر AMM ها مانند Uniswap و Balancer این است که توکن های موجود در استخرهای نقدینگی Curve در بازارهای پولی دیفای مانند Compound و yEarn Finance به امانت داده می شوند. این به ارائه دهندگان نقدینگی اجازه می دهد تا کارمزد معاملات و همچنین سود حاصل از استخرهای وام را دریافت کنند.

Yearn.Finance

Yearn Finance یک تجمیع کننده وام است که به عنوان تنظیم کننده بازده و سود شناخته می شود و سپرده های کاربران را با هدایت کردن به سمت استخرهای وام دهی و نقدینگی که بیشترین بازدهی را ارائه می دهند بهینه می کند. این صرافی از پروتکل هایی مانند Compound، Dydx و Curve Finance استفاده می کند که در فوریه 2020 توسط آندره کرونیه تأسیس شد. کاربرانی که توکن‌ها را به Yearn واریز می‌کنند، yTokenهایی دریافت می‌کنند که نشان دهنده آن سپرده‌ است، یعنی سپرده‌کنندگان Dai در ازای آن ، ، yDaiو سپرده‌گذاران  USDCدر ازای سپرده گذاریشان ، yUSDC دریافت می‌کنند.

Yam Finance

Yam Finance پروژه ای است که برای پاداش دادن به کاربران با توکن های YAM در ازای سپرده گذاری ارزهای دیجیتال در استخرهای نقدینگی مختلف طراحی شده است؛ که در آگوست 2020 توسط گروهی از توسعه دهندگان، سرمایه گذاران و کارآفرینان ارزهای دیجیتال از جمله دن الیتزر از IDEO و ویل پرایس از Flipside Crypto تاسیس شد.

این یکی از اولین پروژه‌هایی بود که به طور خاص پیرامون موضوع  بازده ی سپرده های ارزهای دیجیتال؛ یعنی سپرده‌گذاری توکن‌های ارز دیجیتال در پلتفرم‌های دیفای برای کسب توکن‌های بومی پلتفرم علاوه بر نرخ بهره وام بود. راه اندازی این پروژه بحث برانگیز بود زیرا ظاهراً در یک شب و با کپی کردن کد پروتکل های مختلف دیفای ساخته و بدون ممیزی رسمی در شبکه اصلی منتشر شد.